ما در این مقاله قصد داریم درباره پلاستیک و محیط زیست صحبت کنیم. و مزایا و معایب پلاستیک بر طبیعت را مورد بحث قرار دهیم.
چرا محیط زیست اهمیت زیادی دارد؟
محیط زیست اهمیت زیادی دارد زیرا ارتباط عمیق و تعاملات پیچیدهای با سلامت و رفاه انسانها دارد. در زیر تعدادی از این اهمیتها ذکر شده است:
-
تأمین منابع زندهای:
- منابع غذایی: بیشتر غذاهایی که ما مصرف میکنیم، از طبیعت به دست میآید. کشاورزی و دامداری از طیف وسیعی از منابع زیستی برای تأمین غذا استفاده میکنند.
- آب شیرین: منابع آب شیرین از بخشهای مختلف محیط زیست به دست میآید و برای زندگی و توسعه صنعتی ضروری است.
-
تنظیم آب و هوا:
- جلوگیری از تغییرات اقلیمی: جنگلها و اقیانوسها به عنوان مهمترین مخازن کربن عمل میکنند و تغییرات اقلیمی را تنظیم میکنند.
- ترشح اکسیژن: گیاهان اکسیژن تولید میکنند و نقش مهمی در حفظ کیفیت هوا دارند.
-
پشتیبانی از تنوع زیستی:
- پزشکی و داروها: بسیاری از داروها و مواد شیمیایی از منابع زیستی مشتق میشوند.
- تولید مواد غذایی: تنوع زیستی برای تولید محصولات کشاورزی و دامداری ضروری است.
-
حفظ خدمات اکوسیستمی:
- تصفیه آب: جنگلها و مناطق آبخیز به تصفیه آب کمک میکنند.
- کنترل آفات: حشرات و جانوران مختلف در حفظ تعادل اکوسیستم و کنترل آفات مؤثر هستند.
-
فرهنگ و تفریح:
- محیط زیست به عنوان مکانهای تفریحی و تفکر: زیباییهای طبیعت و فضاهای سبز به روانشناسی مثبت افراد کمک میکنند.
-
مسئولیت نسبت به نسلهای آینده:
- حفظ زیستگاهها: حفظ محیط زیست نقش مهمی در حفظ زیستگاهها و شرایط زندگی برای نسلهای آینده ایفا میکند.
از این رو، حفظ محیط زیست نه تنها به منافع فوری انسانها بلکه به منفعت بلندمدت و پایداری جامعه و سیستم زندگی انسانی کلان مرتبط است.
چگونه می توان در حفظ محیط زیست تلاش کرد؟
حفظ محیط زیست نیازمند همکاری جمعی افراد و جوامع است. در زیر تعدادی از راههایی که هر فرد میتواند در حفظ محیط زیست نقش ایفا کند، آورده شده است:
-
صرفهجویی در مصرف انرژی:
- استفاده از لامپها و دستگاههای الکتریکی با کارایی بالا.
- خاموش کردن دستگاهها و چراغها هنگامی که از آنها استفاده نمیشود.
- استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی.
-
کاهش تولید زباله:
- بازیافت مواد قابل بازیافت و جلوگیری از پرکردن زبالههای غیرقابل تجزیه.
- استفاده از محصولات قابل بازیافت و کیفیت بالا.
-
حفظ تنوع زیستی:
- پشتیبانی از حفاظت از مناطق محافظتشده و جلوگیری از تخریب محیطهای طبیعی.
- حفظ و ترویج استفاده از گلها، درختان و گیاهان اصلی در فضاهای سبز شهری.
-
کاهش آلودگی هوا و آب:
- استفاده از وسایل نقلیه با سوختهای پاک و فناوریهای کمآلاینده.
- استفاده از محصولات کمآلاینده و افزایش آگاهی در مورد موارد آلاینده.
-
حمایت از محیط زیست در سبک زندگی:
- کاهش مصرف گوشت و ترویج رژیم غذایی گیاهی که به محیط زیست کمک میکند.
- خرید محصولات محلی و ارگانیک که کمترین تأثیرات زیستمحیطی را ایجاد میکنند.
-
پایش و آگاهی از مسائل محیط زیستی:
- شناخت و درک مسائل محیط زیستی مانند تغییرات اقلیمی، کاهش تنوع زیستی و آلودگی.
- فعالیت در جوامع و گروههای محلی جهت افزایش آگاهی و ترویج راهکارهای حفظ محیط زیست.
همچنین، توجه به سیاق فرهنگی و اجتماعی محل زندگی شما نیز میتواند نقش مهمی در مشارکت بهتر در حفظ محیط زیست داشته باشد. تلاش هر فرد در جهت حفظ محیط زیست به سود همه جوامع و نسلهای آینده است.
پلاستیک و محیط زیست
پلاستیک یکی از مشکلات بزرگ محیط زیست است که تأثیرات منفی بسیاری بر زندگی در ارتباط با اکوسیستمها و انسانها داشته است. در زیر به برخی از تأثیرات منفی پلاستیک بر محیط زیست اشاره شده است:
-
آلودگی هوا و آب:
- سوزاندن پلاستیکها منجر به تولید گازهای آلاینده و مضر میشود.
- پلاستیکهای رها شده در محیط زیست به آبها و دریاچهها وارد شده و آبها را آلوده کرده و به مرور زمان تجزیه و تحلیل نمیشوند.
-
آلودگی خاک:
- پلاستیکها به خاک نفوذ کرده و تجزیه ناپذیر هستند، که میتواند به آلودگی خاک و کاهش کیفیت این لایه حیاتی منجر شود.
-
تأثیرات بر حیات دریا:
- پلاستیکهای رها شده در دریاها میتوانند بر حیات دریایی تأثیر گذار باشند. حتی پلاستیکهای کوچک به نام “میکروپلاستیک” میتوانند در زندگی دریاچهها و اقیانوسها تغییرات ناخواسته ایجاد کنند.
-
تأثیرات بر حیات گیاهی و جانوری:
- حبابها میتوانند بر گیاهان و جانوران زنده تأثیر گذار باشند، چون ممکن است جزء جیره غذایی آنها شوند یا به عنوان زنگ خطر به آنها بنظر برسند.
-
تأثیرات بر انسان:
- مصرف غیرمتعادل و بالای پلاستیک توسط انسانها ممکن است به تولید مواد شیمیایی مضر، که به مرور زمان به سیستم غذایی انسانها نفوذ کرده و تأثیرات منفی بر سلامت انسانها داشته باشد.
-
مشکلات فضای باز:
- پلاستیکهای رها شده در فضای باز (مانند کیسههای پلاستیکی) ممکن است منجر به زیان برای جانوران خارج از آب شوند، زیرا آنها ممکن است در آن گیر کنند یا آلوده شوند.
برای مقابله با این مشکلات، افراد میتوانند با کاهش مصرف پلاستیک یکبار مصرف، بازیافت، حمایت از تحقیقات در زمینه مواد جایگزین و فرهنگسازی در مورد مشکلات پلاستیکی، به حفظ محیط زیست کمک کنند. همچنین، تشویق به سیاستها و قوانین محیط زیستی مؤثر و اجرایی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.Top of Form
چه راهی برای رها نشدن پلاستیک در محیط زیست وجود دارد؟
رها نشدن پلاستیک در محیط زیست یکی از چالشهای مهم و جدی به شمار میآید. برخی راهکارها برای کاهش تأثیرات منفی پلاستیک در محیط زیست عبارتند از:
-
کاهش مصرف پلاستیک یکبار مصرف:
- استفاده از سلولزی، کاغذی، یا سایر مواد قابل تجدید به جای پلاستیک یکبار مصرف.
- استفاده مجدد از ستونها، کیسهها، بطریها و سایر محصولات قابل بازیافت.
-
جلوگیری از استفاده از پلاستیکهای دیگر:
- ترک استفاده از محصولات حاوی میکروپلاستیک، مانند برخی از محصولات آرایشی و شویندهها.
- انتخاب محصولات با بستهبندیهای کمتر یا بدون پلاستیک.
-
بازیافت پلاستیک:
- جمعآوری و بازیافت پلاستیکها به جای رها کردن آنها در محیط زیست.
- حمایت از صنعت بازیافت و ترویج آگاهی در مورد راهکارهای بازیافت بهتر.
-
ترویج فناوریهای پایدار:
- پشتیبانی از تحقیقات و توسعه فناوریهای جایگزین پلاستیک، مانند پلاستیکهای قابل تجدید، قابل تجزیه و تحلیل، و یا مواد دیگر.
- حمایت مالی و سرمایهگذاری در استارتاپها و شرکتهایی که به تولید پلاستیکهای دوستدار محیط زیست میپردازند.
-
پروژههای تمیزکاری و آگاهیزایی:
- مشارکت در پروژههای تمیزکاری در مناطق مختلف به منظور جمعآوری پلاستیکها و آگاهیزایی در مورد تأثیرات آنها بر محیط زیست.
- آگاهیزایی افراد در مورد تأثیرات منفی پلاستیک بر محیط زیست و اهمیت کاهش مصرف آن.
-
قوانین و مقررات محیط زیستی:
- تشویق و اجبار تولیدکنندگان به استفاده از بستهبندیها و مواد غذایی با کمترین میزان پلاستیک.
- تعیین مقررات صحیح و موثر برای جلوگیری از رها کردن پلاستیک در محیط زیست.
هر فرد و هر سازمان میتواند با انتخاب اقداماتی کوچک، به کاهش تأثیرات پلاستیک در محیط زیست کمک کند. آگاهی، همکاری جمعی، و تغییر عادات مصرفی میتوانند در این زمینه نقش مهمی ایفا کنند.
مزایا و معایب پلاستیک برای محیط زیست چیست؟
مزایا:
-
سبک و سهولت استفاده:
- پلاستیک به دلیل سبکی و سهولت در فرآیند تولید، حمل و نقل، و استفاده، به عنوان یک مواد بسیار محبوب در صنعتها و زندگی روزمره استفاده میشود.
-
مقاومت در برابر آب و شیمیاییها:
- پلاستیکها مقاوم در برابر آب و بسیاری از مواد شیمیایی هستند، که این ویژگیها آنها را برای بستهبندی مواد غذایی و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار میدهند.
-
قابلیت بازیافت:
- بسیاری از انواع پلاستیک قابلیت بازیافت دارند، که این امر به افزایش سیاستها و تلاشها برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست مرتبط با پلاستیک کمک میکند.
-
کاربردهای پزشکی:
- برخی از پلاستیکها به دلیل خواص ضد باکتریایی و یازه دیگر، در صنایع پزشکی برای تولید وسایل پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند.
معایب:
-
آلودگی محیط زیست:
- پلاستیکها از طریق مراحل تولید، استفاده، و دفن به محیط زیست آلوده میشوند. رها کردن پلاستیکها در طبیعت و دریاها موجب آلودگی محیط زیست و آسیب به حیات دریایی میشود.
-
نیاز به منابع فسیلی:
- تولید پلاستیکها از منابع نفتی به عنوان یک منبع فسیلی نیازمند است و تولید آن باعث افزایش مصرف انرژی و گازهای گلخانهای میشود.
-
بازیافت محدود:
- علیرغم قابلیت بازیافت برخی از پلاستیکها، بسیاری از آنها به دلیل ترکیبات مختلف و کاهش کیفیت در طول زمان، بازیافت کمتری را تجربه میکنند.
-
تأثیرات سلامتی:
- برخی از مواد شیمیایی موجود در پلاستیکها ممکن است به محیط زیست و سلامت انسانها آسیب برساند. برخی از این مواد ممکن است به عنوان مهارکنندههای هورمونی عمل کنند یا موجب ترکیبات مضر شوند.
-
استفاده یکبار مصرف:
- بسیاری از محصولات پلاستیکی به صورت یکبار مصرف استفاده میشوند که ممکن است باعث افزایش مقدار زباله و آلودگی شود.
در کل، پلاستیکها همزمان با مزایا و کاربردهای بسیاری که در صنایع مختلف دارند، با چالشها و مسائل زیستمحیطی نیز همراه هستند. برای مدیریت بهتر این مشکلات، تلاشها در جهت استفاده بهینه از پلاستیک، کاهش مصرف یکبار مصرف، بازیافت فعالانه، و توسعه مواد جایگزین دوستدار محیط زیست اهمیت زیادی دارد.
برای کاهش آسیب پلاستیک به طبیعت چه کارهایی می توان انجام داد؟
برای کاهش آسیب پلاستیک به طبیعت و حفظ محیط زیست، میتوانید اقدامات مختلفی را در زندگی روزمره خود انجام دهید. در زیر چند راهکار برای کاهش مصرف پلاستیک و حفظ محیط زیست آورده شده است:
-
کاهش مصرف پلاستیک یکبار مصرف:
- استفاده از لیوانها، قاشقها و چنگالهای بازپسگیریپذیر به جای تجهیزات یکبار مصرف.
- استفاده از قاشق و چنگالهای دائمی در جاهایی که ممکن است تجهیزات یکبار مصرفی استفاده شود.
-
بازیافت:
- جداکردن پلاستیکها از زبالهها و قرار دادن آنها در سطوح بازیافت مخصوص.
- اطمینان از صحیح بودن پرچمها و نشانههای بازیافت بر روی بستهبندیها.
-
استفاده از محصولات قابل بازیافت:
- انتخاب محصولات با بستهبندیها و برچسبهای قابل بازیافت.
- حمایت از شرکتها و برندهایی که از مواد بازیافتی در تولید محصولات خود استفاده میکنند.
-
خرید بدون بستهبندی یا با استفاده از بستهبندیهای کمتر:
- انتخاب محصولات با کمترین بستهبندی یا انتخاب فروشگاهها و شرکتهایی که سیاستهای کمترین بستهبندی را اجرا میکنند.
-
استفاده از محصولات قابل بازیافت:
- استفاده از کیسههای خرید قابل بازیافت یا کیسههای قابل شستوشو برای کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی یکبار مصرف.
-
آگاهیزایی و آموزش:
- اطلاعرسانی به دیگران در مورد مشکلات پلاستیک در محیط زیست و اهمیت کاهش مصرف آن.
- مشارکت در برنامههای آموزشی محلی و جوامع آگاهیزایی در مورد حفظ محیط زیست.
-
شرکت در پروژههای تمیزکاری:
-
- مشارکت در پروژههای تمیزکاری محلی جهت جمعآوری پلاستیکهای رها شده در محیط زیست.
- حضور در رویدادها و فعالیتهای مرتبط با حفظ محیط زیست.
این اقدامات میتوانند به کاهش آسیب پلاستیک به طبیعت و حفظ محیط زیست کمک کنند. ترکیب چندین این راهکار در زندگی روزمره، تأثیرات مثبت بیشتری در حفظ محیط زیست ایجاد خواهد کرد.
سخن آخر
در انتها باید گفت استفاده زیاد پلاستیک به محیط زیست آسیب می رساند اما با مصرف درست و بازیافت هم می توان از پلاستیک استفاده کرد و هم به محیط زیست آسیبی نرساند.
کارخانه تولید پلاستيك آلي شهاب شرق در سال ۱۳۵۸ اقدام به كار توليد مصنوعات پلاستيكي نمود و با بهره گيري از دانش روز و خريد دستگاههاي بادي و تزريق پلاستيك با سرعت چشمگيري موفق به حضوري وسيع در بازارتوليدمصنوعات پلاستيكي در ايران گرديد.
اين واحد توليدي در سال ۱۳۸۴ به عنوان اولين توليد كننده موفق به اخذ پروانه بهره برداري و پروانه ساخت از وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشكي شهيد بهشتي گرديد و با اخذ اين مجوز دامنه كاري خود را گسترش داد.