انواع پلیمر و ارتباط آنها با پلاستیک

انواع پلیمرها بر اساس منشا

• پلیمرهای طبیعی

  • نشاسته: نوعی کربوهیدرات پیچیده است که در گیاهان یافت می شود و به عنوان منبع انرژی ذخیره می شود. از نشاسته برای تولید محصولاتی مانند آرد، شکر و نشاسته ذرت استفاده می شود.
  • سلولز: نوعی کربوهیدرات پیچیده است که در گیاهان یافت می شود و ساختار اصلی دیواره سلولی گیاهان را تشکیل می دهد. از سلولز برای تولید محصولاتی مانند کاغذ، چوب و الیاف مصنوعی استفاده می شود.
  • پروتئین ها: پلیمرهایی هستند که از واحدهای تکرار شونده اسید آمینه تشکیل شده اند. پروتئین ها در بدن همه موجودات زنده یافت می شوند و نقش مهمی در عملکردهای بدن دارند. از پروتئین ها برای تولید محصولاتی مانند گوشت، لبنیات، گیاهان و حبوبات استفاده می شود.
  • DNA: نوعی پلیمر است که از واحدهای تکرار شونده نوکلئوتیدها تشکیل شده است. DNA حاوی اطلاعات ژنتیکی تمام موجودات زنده است. از DNA برای تولید محصولاتی مانند واکسن ها، داروها و آزمایشات ژنتیکی استفاده می شود.

• پلیمرهای مصنوعی

  • پلی اتیلن: پلیمری است که از واحدهای تکرار شونده اتیلن تشکیل شده است. پلی اتیلن یک ماده سبک وزن، بادوام و ارزان قیمت است که در تولید محصولاتی مانند بطری پلاستیکی، کیسه های پلاستیکی و فیلم های پلاستیکی استفاده می شود.
  • پلی پروپیلن: پلیمری است که از واحدهای تکرار شونده پروپیلن تشکیل شده است. پلی پروپیلن یک ماده سبک وزن، بادوام و مقاوم در برابر حرارت است که در تولید محصولاتی مانند ظروف پلاستیکی، قطعات خودرو و الیاف مصنوعی استفاده می شود.
  • پلی استایرن: پلیمری است که از واحدهای تکرار شونده استایرن تشکیل شده است. پلی استایرن یک ماده سبک وزن، بادوام و شفاف است که در تولید محصولاتی مانند ظروف پلاستیکی، بسته بندی و اسباب بازی استفاده می شود.
  • پلی وینیل کلراید (PVC): پلیمری است که از واحدهای تکرار شونده وینیل کلراید تشکیل شده است. PVC یک ماده سبک وزن، بادوام و مقاوم در برابر آب است که در تولید محصولاتی مانند لوله های پلاستیکی، پنجره های پلاستیکی و پوشش های کف استفاده می شود.
  • پلی اورتان: پلیمری است که از واحدهای تکرار شونده یورتان تشکیل شده است. پلی اورتان یک ماده سبک وزن، بادوام و انعطاف پذیر است که در تولید محصولاتی مانند کفپوش های ورزشی، عایق و روکش های خودرو استفاده می شود.

انواع پلیمرها بر اساس رفتار در مقابل حرارت

• ترموپلاستیک ها: ترموپلاستیک ها پلیمرهایی هستند که در اثر حرارت نرم می شوند و می توانند به شکل های مختلف قالب گیری شوند. ترموپلاستیک ها معمولاً قابلیت بازیافت بالایی دارند.
• ترموست ها: ترموست ها پلیمرهایی هستند که در اثر حرارت نرم نمی شوند و نمی توانند به شکل های مختلف قالب گیری شوند. ترموست ها معمولاً استحکام و مقاومت بالایی دارند.

انواع پلیمرها بر اساس ساختار زنجیره ای

• خطی: زنجیره های پلیمری به صورت خطی و مستقیم به یکدیگر متصل می شوند. پلیمرهای خطی معمولاً خاصیت انعطاف پذیری بالایی دارند.
• شاخه ای: زنجیره های پلیمری به صورت شاخه ای به یکدیگر متصل می شوند. پلیمرهای شاخه ای معمولاً خاصیت انعطاف پذیری کمتری نسبت به پلیمرهای خطی دارند.
• شبکه ای: زنجیره های پلیمری به صورت شبکه ای به یکدیگر متصل می شوند. پلیمرهای شبکه ای معمولاً خاصیت انعطاف پذیری بسیار کمی دارند و به عنوان ترموست شناخته می شوند.

کاربرد پلیمرها

پلیمرها به عنوان یک دسته از مواد پرکاربرد در صنعت، فناوری، پزشکی، بسته‌بندی، ساختمان‌ها، الکترونیک، و صنایع مختلف دیگر استفاده می‌شوند. زیرا هر نوع پلیمر خصوصیات خاص خود را دارد، کاربردهای آنها نیز متنوع می‌باشد. در زیر، به برخی از کاربردهای انواع پلیمرها اشاره شده است:

1. پلی‌اتیلن:
   • LDPE: بسته‌بندی فیلم، بطری‌های نرم.
   • HDPE: لوله‌ها، ظروف مقاوم، بطری‌های شیر.
2. پلی‌پروپیلن:
   • بسته‌بندی، لوازم خانگی، الیاف ماندگار.
3. پلی‌وینیل کلراید (PVC):
   • لوله‌ها، کف‌پوش‌ها، پنجره‌ها، لوازم خانگی.
4. پلی‌استایرن:
   • بسته‌بندی، ظروف یکبار مصرف، عایق حرارتی.
5. پلی‌استر:
   • الیاف پارچه، بطری‌های PET، فیبرهای پلی‌استر.
6. پلی‌کربنات:
   • قطعات شفاف و مقاوم در برابر شکستگی، دستگیره‌ها، لنزها.
7. پلی‌آمید (نایلون):
   • الیاف مقاوم، لنزهای عینک، قطعات مصرفی.
8. پلی‌اتیلن ترفتالات (PET):
   • بطری‌های آب، فیبرهای پلی‌استر، فیلم‌های نسوز.
9. پلی‌اورتان:
   • صنایع کف‌پوش، چسب‌ها، فوم‌ها، قطعات انعطاف‌پذیر.
10. پلی‌متیل‌متاکریلات (PMMA):
    • لنزهای شفاف، ویترین‌ها، شیشه‌های ضدضربه.
11. پلی‌کلرید تترافلوئوروایلن (PTFE):
    • با نام تجاری تفلون شناخته می‌شود و برای ضدچسب بودن در پخت و پز، لوازم آشپزخانه، و صنایع شیمیایی استفاده می‌شود.
12. پلی‌بوتادین (Polybutadiene):
    • در تولید لاستیک‌های مقاوم و انعطاف‌پذیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هر نوع پلیمر به دلیل ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود در صنایع مختلف به کار می‌رود و تا حد زیادی بهبود کارایی و ویژگی‌های محصولات نهایی کمک می‌کند.

خواص پلیمرها

پلیمرها، به عنوان یک گروه وسیع از مواد، دارای خصوصیات متنوعی هستند که توسط ساختار شیمیایی، متراکمی، و نحوه فرآیند تولید تعیین می‌شوند. در زیر، برخی از خصوصیات اصلی پلیمرها آورده شده است:

1. انعطاف‌پذیری (Flexibility) و الاستیسیته (Elasticity):
   • بسیاری از پلیمرها انعطاف‌پذیر بوده و می‌توانند در پاسخ به فشار یا کشش شکل تغییر دهند. برخی از پلیمرها الاستیک هستند، به این معنی که به شکل اولیه خود باز می‌گردند پس از اینکه نیروی خارجی حذف شود.
2. سبکی و وزن کم:
   • بسیاری از پلیمرها سبکی بالایی دارند که از آنها یک جایگزین مناسب برای مواد سنتی مثل فلزات می‌سازد.
3. مقاومت شیمیایی:
   • بسیاری از پلیمرها مقاوم به تأثیرات شیمیایی هستند و می‌توانند در برابر اسیدها، بازها، و مواد شیمیایی دیگر مقاومت نشان دهند.
4. عایق حرارتی و الکتریکی:
   • بسیاری از پلیمرها عایق حرارتی و الکتریکی خوبی دارند که آنها را برای کاربردهای الکترونیکی و عایق‌های حرارتی مناسب می‌سازد.
5. شفافیت یا عدم شفافیت:
   • برخی از پلیمرها شفاف هستند و نور را عبور می‌دهند، در حالی‌که دیگرها می‌توانند به عنوان مواد غیرشفاف بکار روند.
6. قابلیت فرآیند:
   • پلیمرها به راحتی می‌توانند به اشکال مختلف فرآیند شوند، از جمله تزریق، نفوذ، ریخته‌گری، و سایر فرآیندهای صنعتی.
7. قابلیت بازیافت:
   • بسیاری از پلیمرها قابلیت بازیافت دارند، که این ویژگی به حفظ محیط زیست و استفاده دوباره از منابع تقویت می‌شود.
8. مقاومت به ضربه:
   • برخی از پلیمرها مقاومت خوبی به ضربه دارند و می‌توانند در شرایط سخت و محیط‌های مختلف کاربرد داشته باشند.
9. خواص بیولوژیکی:
   • بعضی از پلیمرها به عنوان مواد بیولوژیکی کاربرد دارند و می‌توانند در برخی از برنامه‌های پزشکی و داروسازی مورد استفاده قرار گیرند.

در کل، خواص پلیمرها به شدت تنوع دارند و توسعه تکنولوژی پلیمرها باعث افزایش کاربردهای آنها در صنایع مختلف شده است.

تفاوت پلیمر و مونومر

پلیمر یک مولکول بزرگ است که از تکرار واحدهای کوچکتر به نام مونومر تشکیل شده است. مونومرها مولکول هایی هستند که می توانند با یکدیگر واکنش داده و پلیمر تشکیل دهند.

تفاوت اصلی پلیمر و مونومر در اندازه آنها است. پلیمرها مولکول هایی بسیار بزرگ هستند، در حالی که مونومرها مولکول هایی کوچک هستند. وزن مولکولی پلیمرها معمولاً در میلیون ها واحد اتمی (Da) است، در حالی که وزن مولکولی مونومرها معمولاً در صدها یا هزاران واحد اتمی است.

تفاوت دیگر پلیمر و مونومر در ساختار آنها است. پلیمرها از واحدهای تکرار شونده تشکیل شده اند که به یکدیگر متصل شده اند. این اتصال معمولاً توسط پیوندهای کووالانسی انجام می شود. مونومرها معمولاً دارای یک یا چند گروه عاملی هستند که می توانند با یکدیگر واکنش داده و پلیمر تشکیل دهند.

مثال هایی از پلیمرها عبارتند از:

• پلی اتیلن (PE): یک پلیمر مصنوعی که از واحدهای تکرار شونده اتیلن تشکیل شده است.
• پلی پروپیلن (PP): یک پلیمر مصنوعی که از واحدهای تکرار شونده پروپیلن تشکیل شده است.
• پلی استایرن (PS): یک پلیمر مصنوعی که از واحدهای تکرار شونده استایرن تشکیل شده است.
• پلی وینیل کلراید (PVC): یک پلیمر مصنوعی که از واحدهای تکرار شونده وینیل کلراید تشکیل شده است.

مثال هایی از مونومرها عبارتند از:

• اتیلن (C2H4): یک مونومر که برای تولید پلی اتیلن استفاده می شود.
• پروپیلن (C3H6): یک مونومر که برای تولید پلی پروپیلن استفاده می شود.
• استایرن (C8H8): یک مونومر که برای تولید پلی استایرن استفاده می شود.
• وینیل کلراید (C2H3Cl): یک مونومر که برای تولید پلی وینیل کلراید استفاده می شود.

پلیمرها موادی همه کاره هستند که کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارند.

پلیمر و پلاستیک چه ارتباطی با هم دارند؟

پلیمر و پلاستیک دو مفهوم که به نظر ممکن است به هم وابسته به نظر بیایند، اما تفاوت‌های مهمی دارند.

پلیمر: پلیمرها موادی هستند که از تکرار یک یا چند واحد ساختاری کوچک به نام مونومر ساخته شده‌اند. این واحدهای ساختاری به صورت زنجیره‌ها یا شبکه‌های متصل با یکدیگر قرار می‌گیرند. پلیمرها می‌توانند به صورت طبیعی (مانند پروتئین‌ها و سلولز) یا ترکیبی (مصنوعی) باشند.

پلاستیک: پلاستیکها به عنوان یک زیرمجموعه از پلیمرها محسوب می‌شوند. پلاستیکها پلیمرهایی هستند که در شرایط معمولاً جامدند، اما تحت تأثیر حرارت و فشار می‌توانند به شکل‌ها و اشکال مختلف تبدیل شوند. این امکان به دلیل ساختار متصل طولانی و لوله‌ای پلیمرهاست.

به عبارت ساده‌تر، هر پلاستیک، یک پلیمر است اما هر پلیمر نیازمند فرآیند خاصی است تا به شکل پلاستیک برسد. برخی از پلیمرها به شکل طبیعی از منابع زنده (مانند گیاهان یا حیوانات) استخراج می‌شوند، در حالی‌که بسیاری از پلاستیکها از فرآیند های نفتی استخراج می‌شوند و از مونومرهای پتروشیمیایی به دست می‌آیند.

به عنوان مثال، پلی‌اتیلن یک پلیمر است که می‌تواند به صورت طبیعی یا صنعتی به دست آید. زمانی که به صورت صنعتی تولید شود، به عنوان یک نوع پلاستیک به کار می‌رود.

کارخانه پلاستيك سازی آلی شهاب شرق با توجه به حجم بالای توليدات خود و پاسخگویی به نياز مشتريان در سال ۱۳۸۹ اقدام به راه اندازی شعبه دوم توليدی خود در منطقه صنعتی خرمدشت نمود و با توجه به افزايش دانش روز صنعت پلاستيك ، اقدام به خريد جديد ترين دستگاههايی پلاستيك روز دنيا با بهره گيری از سريعترين آمار توليد ظروف بادی و تزريق پلاستيك نموده است .

با ما در تماس باشید

همکاران ما همه روزه از ساعت 8 الی 17 آماده پاسخ گویی به شما هستند

02177329292 – 02177339696

فرایند پلیمریزاسیون چیست؟

پلیمریزاسیون یک واکنش شیمیایی است که در آن مولکول های کوچکی به نام مونومر با یکدیگر واکنش داده و یک مولکول بزرگ به نام پلیمر تشکیل می دهند. این واکنش معمولاً با آزاد شدن گرما یا انرژی همراه است.

دو نوع اصلی پلیمریزاسیون وجود دارد:

• پلیمریزاسیون رشد زنجیره ای

پلیمریزاسیون رشد زنجیره ای یک واکنش زنجیره ای است که در آن یک رادیکال آزاد یا یک یون فعال به عنوان آغازگر عمل می کند. آغازگر یک مولکول کوچک است که می تواند با یک مونومر واکنش داده و یک رادیکال آزاد یا یون فعال ایجاد کند. این رادیکال آزاد یا یون فعال سپس می تواند با یک مونومر دیگر واکنش داده و یک زنجیره پلیمری تشکیل دهد. این واکنش به طور مداوم تکرار می شود تا زمانی که تمام مونومرها مصرف شوند.

• پلیمریزاسیون رشد مرحله ای

پلیمریزاسیون رشد مرحله ای یک واکنش مرحله ای است که در آن دو یا چند مونومر با یکدیگر واکنش داده و یک پلیمر تشکیل می دهند. این واکنش معمولاً در حضور یک کاتالیزور انجام می شود. کاتالیزور یک ماده است که سرعت واکنش را افزایش می دهد، اما خود در واکنش شرکت نمی کند.

عوامل مختلفی بر فرایند پلیمریزاسیون تأثیر می گذارند، از جمله:

• نوع مونومر
• نوع آغازگر یا کاتالیزور
• شرایط واکنش

پلیمریزاسیون کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد. از پلیمرها در تولید محصولاتی مانند پلاستیک، لاستیک، چسب، رنگ و دارو استفاده می شود.